‘Eindelijk kon en mocht ik ontdekken wat er allemaal in mij zit’

Toen ze na ruim twintig jaar huwelijk verlaten werd, wist Manon Companjen (47) niet meer wie of wat ze was, laat staan wat ze wilde. Aangemoedigd door haar omgeving, koos ze ervoor staande te blijven. Het resulteerde in deeltijdstudie Communicatie en de start van een eigen bedrijf, ‘maar ik leerde vooral van mezelf te houden.’   

Tekst Esther van Lunteren. Eerder gepubliceerd in tijdschrift Eva

Wie bij Manon naar binnen gaat, zal het niet ontgaan. De tekst, in folie op de voordeur geschreven: Mijn thuis, mijn thuis, waar ik binnen bijkom van buiten. ‘Buiten is niet alleen de letterlijke buitenwereld’, legt Manon uit, ‘maar gaat over álles wat van buiten bij mij binnenkomt; mailtjes, appjes, gedachten. Hier wil ik veilig zijn. Veilig bij mezelf. Dat mag er nu zijn.’ Ze zucht even. ‘In die zin ligt een heel verhaal besloten.’

Kwijtgeraakt

Een verhaal dat compleet op de kop gaat als Manon na ruim 22 jaar huwelijk door haar man wordt verlaten. ‘De scheiding was binnen zes weken rond, er viel weinig meer te bespreken. Dat zegt genoeg.’ Manon besluit meteen de badkamer en de gang te laten verbouwen – ‘Ik moest iets doen, mijn leven oppakken’ – en zoekt een psycholoog: ‘Ik had hulp nodig. Dit raakte zo mijn hele zijn. Alles lag, en ligt in mijn hoofd soms nog, overhoop. Mijn (financiële) zekerheid, mijn toekomstdromen; samen opa en oma worden. En welke impact zou de scheiding hebben op onze kinderen en de generaties die volgen? Maar ook: wie ben ik, wat kan ik eigenlijk? Ik had al die jaren geleefd voor mijn vijf mannen. Daar heb ik geen spijt van, het was mijn wereld als vrouw, maar ineens was ik zoveel basiszekerheid kwijtgeraakt, en nu dreigde ik degene die ik geworden was – dienstbaar aan mijn gezin – ook nog kwijt te raken.’

Bulldozer

Bij de psycholoog kreeg Manon een beeld van zichzelf in haar huis waar een bulldozer, zonder omkijken, doorheen was gereden. ‘Ik zat daar in kleermakerszit op de grijze puinhoop van stenen. Alles wat zorgvuldig was opgebouwd, was ingestort. Eén van de dieptepunten is wel dat ik in bed lag en niet meer wist waar ik het zoeken moest. Ik weet nog dat de buurvrouw bij mij op bed kwam zitten, er gewoon voor me was, anderhalf uur lang. Hoe moest het nu verder?’

Wijsheid

Stukje bij beetje begon Manon zichzelf te herontdekken, te ont-wikkelen wat niet meer bij haar past. ‘Dat startte met de keuze om staande te willen blijven, met name voor de kinderen. Ik moet denken aan het plaatje van een leeuwin dat mijn zus onlangs online postte. Er staat bij: I thought about quitting, but then I saw who was watching. Dat gold vooral voor mijn rol als moeder. Ik mag een voorbeeld zijn voor mijn kinderen, wil dat ook zijn. Daarbij geeft Psalm 1 mij moed: de wetenschap dat ik me mag omringen met wijsheid van God en de mensen om mij heen, geplant ben aan waterstromen, en daarmee vrucht zal dragen op zijn tijd. Ik hoor mezelf praten terwijl ik dit zeg. Bah, wat vroom! En toch gaat het op. Ik sta continu – nog steeds – gedwongen op allerlei kruispunten. Mijn jongste wordt straks achttien; hoe zorg ik voor voldoende inkomsten als er kindgebonden inkomsten wegvallen? Door alle ontwikkelingen past mijn huidige functie niet meer bij mij … ik heb wijsheid nodig. Wijsheid van goede, veilige mensen die mijn kwaliteiten zien en me aanmoedigen, ook vanuit Gods Woord.’ 

Helemaal stuk

Tijdens het traject met de psycholoog koos Manon ervoor een personal trainer op te zoeken.  ‘Iemand bij wie ik me veilig genoeg voelde. Ik had namelijk helemaal niets met sporten, maar had wel in de gaten dat alles wat in mijn hoofd gebeurde een weg naar buiten moest vinden. Ik ging daar helemaal kapot. Dat gevoel - ik kan niet meer, ik wil niet meer, en toch doorgaan - hielp mij niet alleen om te leren omgaan met mijn verdriet, boosheid en frustratie, maar ook om te ontdekken dat ik blijkbaar veel meer kan dan ik dacht.’

Ambitie

Die ontdekking bracht Manon op de Christelijke Hogeschool in Ede, waar ze aan een deeltijdstudie Communicatie begon. ‘Er zit veel meer in mij dan de secretaresse aan het einde van de gang. En in het vak van communicatieadviseur zit zo veel. Ontdekken waar je vandaan komt en naartoe gaat. Visie ontwikkelen. Creatie. Met dat ik aan de opleiding begon, kwam er een enorme ambitie los. Alsof ik vleugels kreeg. Eindelijk kon en mocht ik ontdekken en laten zien wat er allemaal in mij zit.’

NRC

Het was haar praktijkbegeleider die Manon vervolgens voorstelde een eigen bedrijf te beginnen. Dat zou meteen wat extra financiën opleveren. Dus startte ze in november vorig jaar I4U-Consultancy, waarmee ze bedrijven ondersteunt op het gebied van office management, en communicatieadvies en -coaching. ‘Mijn wereld is zoveel groter geworden sinds ik de opleiding doe en een eigen bedrijf begonnen ben. Ik ontmoet nieuwe mensen, verdiep me in politiek, levensbeschouwing en maatschappelijke zaken. Ik ben het NRC gaan lezen, heb megaleuke gesprekken met mijn zoons. Ik ben uit mijn kleine bubbel gestapt – gedwongen eigenlijk – en heb ontdek dat de kennis die ik nu elke dag opdoe mijn wortels voedt en verbreedt.’

Zegen

‘Weet je, ook al is mijn huwelijk er niet meer, er zijn continu mensen die met mij oplopen en voor mij zorgen. Dat toelaten is een hele worsteling, maar ik leer het uit liefde voor mezelf. Ik mag hen tot zegen laten zijn. Door hen ervaar ik dat ik het waard ben om van gehouden te worden en kan ik op mijn beurt uitdelen van wie ik ben. In het vallen en weer opstaan heb ik een nieuw levensritme gevonden. Dat platgereden huis, waar ik het eerder over had, staat weer overeind. Er is opgeruimd en er zit kleur op de muren. En belangrijker misschien wel: ik loop er vol verwachting in rond.’ 

Ingewikkeld / In-gewikkeld??

Tijdens het doen van deskresearch voor mijn opleiding kom ik pareltjes van uitspraken tegen. Daniel Ofman heeft het over de zin en onzin van jezelf ontwikkelen. Een POP maken, een plan maken om te groeien in persoonlijke en professionele ontwikkeling. Een misverstand noemt hij het. Want wat voegt een cursus, een training toe aan dat wat al in jou zit? Met alle cursussen en trainingen moeten we verandering aanbrengen om onszelf te verbeteren. Maar verandering ontstaat alleen van binnenuit, vanuit de kern omdat je dat zelf wil. Het is een gevolg van keuzes die je zelf maakt. Ik wikkel mezelf regelmatig in met allerlei ballast. Dat maakt het leven ingewikkeld wat juist niet de bedoeling is.

De ondertussen welbekende Brené Brown deed onderzoek naar schaamte en kwetsbaarheid. Haar onderzoek wees uit dat mensen die zichzelf ‘goed genoeg’ vinden en dus uit het oordeel stappen van ‘ik ben niet goed, dun, rijk, mooi genoeg, geleerd hebben te ontsnappen uit de valkuil van schaamte. Terug te gaan naar hun natuur, niet de cultuur.

Hoe? Ze hebben de moed om kwetsbaar te zijn en dat te accepteren. “They believed that what made them vulnerable made them beautiful.” Van binnenuit liefhebben zonder reserves, de moed hebben om niet perfect te hoeven zijn, openstaan voor wat het leven brengt, het goed en het pijnlijke. Tijdens de podcast van Super Soul omschreef Martha Beck het als volgt: “Culture is any set of expectations that others put on us”. Maar dat is niet onze natuur, we hoeven niet (meer) te voldoen aan wat de cultuur van je vraagt. Afwikkelen van alles wat jou niet laat bloeien.

Daniel Ofman: “Wat als ik in mijn imperfectie goed genoeg ben? Wat als ik gewoon mag zijn wie ik ben?” Wat dus als je steeds dichter bij jouw eigen kern komt? Dan verander je als vanzelf en kun je ervoor kiezen om trainingen te doen die je dichter bij jouw waarden brengen en jouw kern nog meer naar voren laten komen. Waardoor je nog meer gaat stralen. Nelson Mandela haalde het aan in zijn inauguratie: “Het is ons licht, niet onze duisternis die ons het meest bang maakt”.

En zo, in mijn kwetsbaarheid, kwam een journaliste van de EVA online op mijn pad en werd in geïnterviewd over mijn leven, mijn kwetsbaarheid, mijn hoop naar de toekomst toe ondanks (misschien wel dankzij) een diep dal. Ook ik ont-wikkel mezelf om te komen tot wie ik in de kern ben. Wat er altijd al in zat, waar ik waarheid over mezelf vind en kwetsbaar kan zijn om dat ik goed genoeg ben. Tussen moeten en willen zit nog iets… zijn (dank @Jan Visser). Ik mag zijn, ook even lummelen en slenteren door het leven. Kwetsbaar zijn. En actief de toekomst instappen.

Benieuwd naar het EVA-online artikel? Nog even geduld. 7 mei wordt het gepubliceerd is mij verteld.

Of wil je jezelf ont-wikkelen? Neem vrijblijvend contact met mij op! Ook als je je bedrijf wilt ont-wikkelen om te doen waar jullie goed in zijn!